๔.เรื่องอนาถบิณฑิกเศรษฐี

เรื่องอนาถบิณฑิกเศรษฐี

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภเศรษฐีชื่ออนาถบิณฑิกะ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า  ปาโปปิ  ปสฺสตี  ภทฺรํ  เป็นต้น

อนาถบิณฑิกเศรษฐี บำรุงพระภิกษุสามเณรอยู่เนืองนิตย์  กระทั่งทรัพย์สมบัติร่อยหรอ เทวดาที่ประจำอยู่ที่ซุ้มประตูบ้านของเศรษฐีทนไม่ไหว ไปเตือนเศรษฐีให้เลิกทำบุญให้ทานเสียที แต่เศรษฐีไม่ยอมเลิก ยังทำบุญให้ทานแก่พระภิกษุและสามเณรต่อไป  และได้ขับไล่เทวดาไม่ให้อยู่ในที่นั้น เทวดารู้สึกสำนึกตน จึงไปหาเทวดาทั้งหลาย จนกระทั่งไปหาท้าวสักกเทวราช วิงวอนให้ช่วยไปขอขมาโทษเศรษฐี  ท้าวสักกะจึงออกอุบายว่า ให้นำทรัพย์ที่หาเจ้าของมิได้ไปให้เศรษฐีแล้วขอขมาโทษ  เทวดานั้นก็ได้ทำตาม เมื่อเศรษฐีจะรับขมาโทษ จึงนำเทวดานั้นไปเข้าเฝ้า พระศาสดาจึงประทานโอวาทสอนเศรษฐีและเทวดาว่า “ดูก่อนคฤหบดี   แม้บุคคลผู้ทำบาปในโลกนี้  ย่อมเห็นบาปว่าดี  ตลอดกาลที่บาปยังไม่เผล็ดผล  แต่เมื่อใด  บาปของเขาเผล็ดผล  เมื่อนั้น  เขาย่อมเห็นบาปว่าชั่วแท้ๆ  ฝ่ายบุคคลผู้กระทำกรรมดี  ย่อมเห็นกรรมดีว่าชั่ว  ตลอดกาลที่กรรมดียังไม่เผล็ดผล  แต่เมื่อใด  กรรมดีของเขาเผล็ดผล  เมื่อนั้น  เขาย่อมเห็นกรรมดีว่าดีจริงๆ” แล้วจึงตรัสพระธรรมบท  2 พระคาถานี้ว่า

ปาโปปิ ปสฺสตี ภทฺรํ
ยาว ปาปํ น ปจฺจติ
ยทา จ ปจฺจตี ปาปํ
อถ (ปาโป) ปาปานิ ปสฺสติฯ

ตลอดเวลาที่บาปยังไม่ให้ผล
คนชั่วเห็นบาปเป็นความดี
แต่เมื่อใดบาปให้ผล
เมื่อนั้นเขาเห็นบาปเป็นความชั่ว.

ภทฺโรปิ   ปสฺสตี   ปาปํ
ยาว   ภทฺรํ   น   ปจฺจติ
ยทา  จ   ปจฺจตี   ภทฺรํ
อถ  (ภทฺโร)  ภทฺรานิ  ปสฺสติฯ

ตลอดเวลาที่ความดียังไม่ให้ผล
คนดีเห็นบาปเป็นความชั่ว
แต่เมื่อใดบาปให้ผล
เมื่อนั้นเขาเห็นความดีเป็นความดี.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง  เทวดานั้น ได้บรรลุโสดาปัตติผล พระธรรมเทศนา ได้มีประโยชน์แม้แก่พุทธบริษัทที่มาประชุมกันแล้ว.