๒.เรื่องภิกษุ ๕๐๐ รูปอื่นอีก

เรื่องภิกษุ  ๕๐๐  รูปอื่นอีก

พระศาสดา  เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน   ทรงปรารภภิกษุ 500 รูป  ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า    สพฺเพ สงฺขารา  เป็นต้น

ภิกษุ 500 รูป  เรียนหัวข้อพระกัมมัฏฐานจากพระศาสดา  แล้วก็พากันเข้าป่าไปปฏิบัติพระกัมมัฏฐาน   แต่เมื่อปฏิบัติแล้วไม่สามารถบรรลุพระอรหัตตผล   จึงได้กลับมาเฝ้าพระศาสดาเพื่อทูลขอหัวข้อพระกัมมัฏฐานใหม่ที่มีความเหมาะสมแก่ตน   พระศาสดาทราบด้วยญาณพิเศษว่า  ภิกษุเหล่านี้ ในสมัยพระกัสสปพุทธเจ้า   ได้ปฏิบัติกัมมัฏฐานในหัวข้อลักษณะความไม่เที่ยง(อนิจจลักษณะ)  เป็นเวลานานถึงสองหมื่นปี   เพราะฉะนั้นจึงควรที่จะให้พระภิกษุเหล่านี้พิจารณาอนิจจลักษณะ  จึงตรัสว่า  “ภิกษุทั้งหลาย  สังขารแม้ทั้งปวงในภพทั้งสามมีกามภพเป็นต้น  เป็นสภาพไม่เที่ยงเลย  เพราะอรรถว่ามีแล้วไม่มี”

จากนั้น  พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท  พระคาถานี้ว่า

สพฺเพ  สงฺขารา  อนิจฺจาติ
ยทา  ปญฺญาย  ปสฺสติ
อถ  นิพิพินฺทติ  ทุกฺเข
เอส  มคฺโค  วิสุทฺธิยา  ฯ

เมื่อใด  บัณฑิตย่อมเห็นด้วยปัญญาว่า
สังขารทั้งหลายทั้งปวง ไม่เที่ยง
เมื่อนั้น  ย่อมหน่ายในทุกข์
ความหน่ายในทุกข์นั่น  เป็นทางแห่งความหมดจด.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง  ภิกษุ  500 รูปเหล่านั้น  บรรลุอรหัตตผลแล้ว   พระธรรมเทศนา  มีประโยชน์  แม้แก่บริษัทที่ประชุมกัน.